Krytox™ GPL 223 – syntetyczny smar antykorozyjny klasy PFPE/PTFE (NSF H1)
1 / Identyfikacja i klasa produktu
Krytox™ GPL 223 to biały smar Anti‑Corrosion z rodziny GPL 220–227 firmy Chemours. Powstał na bazie perfluoropolieteru (PFPE, olej GPL 103 ISO VG 32) zagęszczonego politetrafluoroetylenem (PTFE) i doprawionego inhibitorem NaNO₂. Smar ma konsystencję NLGI 2, deklarowany zakres roboczy –60 °C ÷ +154 °C (–76 °F ÷ +310 °F) i numer NSF H1 124 003 pozwalający na incydentalny kontakt z żywnością.
2 / Budowa chemiczna i mechanizm ochronny
- PFPE – łańcuch –CF₂‑O‑CF₂– zapewnia niepalność, hydrofobowość i odporność na tlen, kwasy, zasady oraz parę wodną.
- PTFE 0,2 µm – stabilizuje strukturę smaru, tworząc maślaną sieć kapilarną.
- Nitryt sodu – anion NO₂⁻ pasywuje stal aaaaa(cienka warstwa ochronna na powierzchni stali, która chroni ją przed korozją). (Fe → Fe(NO₃)₂/Fe₂O₃), minimalizując podkorozję. Podkorozja czasem nazywana też korozją podpowierzchniową lub korozją podpowłokową, to rodzaj korozji, która rozwija się pod powierzchnią metalu lub pod jego powłoką ochronną – na przykład farbą, lakierem, anodowaniem czy powłoką cynkową. nawet po 100 h w komorze ASTM B117.
3 / Parametry fizykochemiczne (wartości typowe)
Właściwość | Jedn. | Wartość | Metoda |
Lepkość 40 °C | cSt | 30 | ASTM D445 |
Lepkość 100 °C | cSt | 5 | jw. |
Gęstość 23 °C | g cm⁻³ | 1,93 | SDS |
Timken OK load | lb | 30 | Grainger |
Punkt płynięcia | °C | < –60 | TDS |
Odparowanie 22 h/121 °C | % m | ≤ 3 | ASTM D2595 |
4 / Zgodność regulacyjna – aspekt spożywczy
GPL 223 spełnia 21 CFR 178.3570, jest wolny od silikonów, chlorowców i PFOA, a producent deklaruje pełną zbieżność z systemami HACCP i GFSI. Certyfikaty Kosher/Halal dostępne są na życzenie, co ułatwia audytom w mleczarniach i zakładach mięsnych „wyjęcie” tematu smarów z listy krytycznych punktów kontroli.
5 / Dlaczego właśnie przemysł spożywczy?
5.1 Łożyska pieców i tuneli grzewczych
PFPE nie koksuje się, a PTFE nie topi do 325 °C, dzięki czemu łożyska rolek wypiekowych czy prowadnic wózków piekarniczych zachowują niski moment rozruchowy nawet po tysiącu cykli nagrzewanie–schładzanie. Krytox™ eliminuje brązowe laki, które minerały zostawiają na ramie pieca.
5.2 Łańcuchy transportowe i zawiasy klap parzelniczych
Przy 100 % wilgotności i kondensacie solankowym nitryt sodu tworzy anodową warstwę ochronną; smar utrzymuje film o grubości 2–3 µm, nie wypłukuje się przy myciu CIP 80 °C/1 % NaOH. Efekt: brak czerwonych pasemek rdzy na łańcuchu i mniejsze drgania toru.
5.3 Łożyska i przekładnie maszyn pakujących
Prędkości ~18 000 rpm w głowicach zgrzewających folię stawiają na pierwszym miejscu stabilność lepkości. GPL 223 (ISO 32) utrzymuje ≥ 3 cSt przy 100 °C, co redukuje grzanie i wydłuża MTBF*; brak wody w składzie oznacza 0 % spieniania, więc sensor wibracji nie daje fałszywych alarmów. * MTBF to miara niezawodności urządzenia – pokazuje, jak długo średnio dane urządzenie lub system działa bezawaryjnie.
5.4 Pompy, wirówki i zawory CIP/SIP
Smar jest zgodny z para‑czyszczeniem 133 °C/30 min; PFPE nie hydrolizuje, a nitryt nie wchodzi w reakcję z NaOH < 4 %. W pompach lobe czy membranowych pozwala na strategię “zrealizuj i zapomnij”– jedna aplikacja na cały 5‑letni okres kapitalny urządzenia.
5.5 Układy CO₂ / O₂ w rozlewniach i mroźniach
Niepalność i stabilność w czystym tlenie do 350 bar sprawiają, że GPL 223 smaruje zawory kriogeniczne i siłowniki w tunelach zamrażalniczych IQF bez ryzyka zapłonu; jednocześnie zachowuje ruchliwość do –60 °C, więc uszczelka FKM nie zrywa filmu przy starcie po nocnej przerwie.
5.6 Taśmy i prowadnice w chłodniach spiralnych
W niskich temperaturach PFPE nie zagęszcza się jak smary PAO; moment jałowy redukuje się o 25 % względem syntetyku klasy VG 150, co zmniejsza pobór mocy silnika napędzającego spiralę mroźni.
6 / Odporność chemiczna na środki myjące
GPL 223 wytrzymuje:
- Środki alkaliczne – do 5 % NaOH w 90 °C bez utraty NLGI.
- Kwasy organiczne (octowy, cytrynowy) – brak odbarwień.
- Utleniacze – nadwęglan sodu, podchloryn do 2 000 ppm Cl².
Brak reakcji oznacza, że po myciu CIP nie ma potrzeby relubrykacji, co ogranicza okresy przestoju.
7 / Wytyczne aplikacyjne dla służb UR
- Łożyska kulkowe – 30 % wolnej przestrzeni; przy > 150 °C zredukować do 20 %.
- Przekładnie ślimakowe – film 1 mm na zębach, kontrola co 12 mies. kamerą endoskopową.
- Łańcuchy – 1 g na ogniwo, interval 3 mies. lub 500 h pracy, metoda pędzla.
- Pompowanie – smar przechodzi przez systemy jednoliniowe do 40 bar; pamiętać o stalowych wężach – PFPE „lubią” plastikowe uszczelki mogą pofałdować się przy > 60 °C.
8 / Kompatybilność materiałowa w zakładach spożywczych
Bezpieczny dla stali 316 L, aluminium 5052, brązu fosforowego, PEEK i elastomerów FKM/EPDM/PTFE. Nie zaleca się długotrwałego kontaktu z galwanizacją Zn przy > 80 °C (możliwy biały nalot Zn(OH)₂). Z uszczelkami NBR dopuszczalny tylko w aplikacjach < 60 °C – PFPE nie powoduje pęcznienia, lecz gorący nitryt może delikatnie zmienić barwę elastomeru.
9 / Bezpieczeństwo, logistyka, ekologia
- GHS – brak piktogramów toksyczności, nie wymaga transportu ADR/IMDG/IATA.
- Lotność < 1 %/22 h przy 121 °C ogranicza emisję mgły olejowej w strefie pakowania.
- Opakowania – tuba 2 oz, kartusz 0,8 kg, wiadro 20 kg; okres trwałości ≥ 10 lat < 50 °C.
- Utylizacja – PFPE jest niebiodegradowalny, ale klasyfikowany jako odpad niegroźny; preferowane spalanie w ~ 1 200 °C z odzyskiem ciepła.
10 / Korzyści ekonomiczne dla zakładów spożywczych
- Strategia fill & forget – jedna relubrykacja oszczędza 2 h postoju linii rocznie na każdy z 240 łożysk pieca krakersów (≈ 480 h/10 lat).
- Mniej skraplania – niższy moment oporowy to 3–4 % redukcji energii napędu spiralnej chłodni (~8 MWh/rok).
- Spokój przy audycie NSF / BRC – brak potrzeby „dwóch szafek smarowych”, eliminacja ryzyka pomyłki smar/olej technologiczny.
11 / Podsumowanie
Krytox™ GPL 223 łączy konserwatywną ideę smaru „raz na zawsze” z wymaganiami współczesnego przemysłu spożywczego: wytrzymuje parę, solankę i czysty tlen, nie pali się, nie kapie i nie zanieczyszcza produktu. Dzięki pasywnej tarczy nitrytu sodu chroni stal tam, gdzie klasyczne oleje poddają się korozji. Dla kierownika utrzymania ruchu oznacza to mniej przestojów; dla działu jakości – spokojny certyfikat NSF H1; dla CFO – prostą tabelkę ROI, która broni się sama. Innymi słowy: napełnij łożysko, zamknij obudowę i… zapomnij na długie lata, bo właśnie do tego został stworzony GPL 223.
Jeżeli poszukujesz takiego smaru jak Krytox GPL 223 to możesz go zamówić pisząc na adres biuro@smarspozywczy.pl